W artykule scharakteryzowano lokalne środowisko dziennikarskie. Analiza została przeprowadzona na przykładzie Częstochowy – miasta, które znaczna część Europejczyków utożsamia z paulińskim klasztorem usytuowanym na Jasnej Górze. W sferze symbolicznej tożsamość ta wydaje się uzasadniona, ale wypada pamiętać, że Częstochowa jest samoistnym organizmem miejskim realizującym nie tylko zadania religijne.
Częstochowskie środowisko dziennikarskie, tak jak tutejsza prasa, pojawiło się w końcu XIX w. Ponieważ miasto liczyło w owym czasie zaledwie kilkadziesiąt tysięcy mieszkańców i było pod zaborem rosyjskim, środowisko to reprezentowało zaledwie kilkanaście osób wywodzących się z innych miast lub reprezentujących kler katolicki. Dziennikarze częstochowscy wyodrębnili się jako samodzielna grupa zawodowa w latach 1918–1939. W owym czasie było to nie więcej niż sto osób. Zdziesiątkowano ich podczas II wojny światowej.
W Polsce Ludowej częstochowscy dziennikarze zostali pozbawieni samodzielności i włączeni do rozlicznych działań propagandowych. Uniformizacja prasy spowodowała ponadto znaczne ograniczenie wielkości badanej grupy, która w latach 1945–1989 liczyć mogła nie więcej niż sto osób.
Dzięki badaniom socjologicznym wiemy, że w latach 1989–2007 w częstochowskich mediach pracowało 202 dziennikarzy. W przytłaczającej większości wypadków wykonywali oni pracę dziennikarską w sposób stały i systematyczny oraz otrzymywali z tego tytułu wynagrodzenie, które było jedynym bądź głównym źródłem ich dochodów.