Konceptualizacja tygodnia we współczesnej polszczyźnie
Straipsniai
Joanna Szadura
Marie Curie-Skłodowska University in Lublin, Poland
Publikuota 2014-04-25
https://doi.org/10.15388/RESPECTUS.2014.25.30.11
PDF

Reikšminiai žodžiai

językowy obraz świata
kategorie językowo-kulturowe
koncepty tygodnia
współczesna polszczyzna

Kaip cituoti

Szadura, J. (2014) “Konceptualizacja tygodnia we współczesnej polszczyźnie”, Respectus Philologicus, 25(30), pp. 149–159. doi:10.15388/RESPECTUS.2014.25.30.11.

Santrauka

Tydzień to miara czasu wyjątkowa w swym rodzaju – łączy w sobie wpływy wielu kultur i religii, ujawnia poziom wiedzy o świecie (głównie astronomicznej) i jej ewolucję oraz przemiany cywilizacyjne. Część badaczy wyróżnia trzy zasadnicze systemy jego konceptualizacji: planetarny (babiloński), kościelny (staro- i nowotestamentowy) oraz słowiański, którego innowacją jest uznanie za pierwszy dzień tygodnia poniedziałku. Z tym stanowiskiem nie zgadzają się ci, zdaniem których brak jest jednoznacznych przesłanek za uznaniem istnienia słowiańskiego przedchrześcijańskiego 7-dniowego tygodnia. Przedstawiona analiza wpisuje się w tę dyskusję i wykorzystuje językowy kontekst historyczny oraz współczesny materiał językowy. Na podstawie wypowiedzi ankietowych zrekonstruowano trzy warianty polskiego konceptu tygodnia, segmentowanych: (1) z punktu widzenia kogoś, dla kogo niedziela jako Dzień Zmartwychwstania Pańskiego – najważniejszego dla chrześcijanina święta – rozpoczyna tydzień, (2) z punktu widzenia kogoś, dla kogo niedziela – jako świąteczny dzień wolny od pracy – jest analogią dla siódmego dnia, podczas którego Bóg odpoczął po stworzeniu świata – i kończy tydzień, (3) z punktu widzenia kogoś, kto pracuje, uczy się, poczynając od poniedziałku, a odpoczywa w niedzielę, ale nie powołuje się na religijny aspekt tego układu, tylko na jego społeczny charakter. Formy konceptualizacji tygodnia odpowiadają zatem dwóm postawom: religijnej oraz obecnie dominującej – świeckiej i korespondują z przemianami polskiego życia społecznego.

PDF

Atsisiuntimai

Nėra atsisiuntimų.

Skaitomiausi šio autoriaus(ų) straipsniai

1 2 3 4 5 > >>